Elke maand zetten we de schijnwerper op een museum- of archiefstuk, of werpen we anderszins een blik in het verleden, om zo het vroegere leven in Goirle tastbaar te maken. In maart (en april) 2016 kijken we naar:

Marco, den mèùleezel van Görp (1915–1962)

Nog nooit van gehoord? Luister dan goed naar deze lofzang die Piet Brock over het dier schreef. Mondelinge overlevering, folklore, sociale geschiedenis en Gôôlse taol komen samen in deze ode aan Marco.

Boerderij de Harst op Gorp in 1925. Pachter Paulus van ’t Hof (rechts) en eigenaar W.J. Hubert van Beusekom poseren. De Harst brandde in 1939 af. In 1940 verscheen op deze plek de modelboerderij.

Marco, den mèùleezel

Dees ist verhaol van den mèùleezel,

den èègenste eezel van Görp.

Hijj verblêef op de Noewe Hoeve.

Ge zaagtem gereegeld int dörp.

Zen moeder werkte bijj et sirkus,

èrgeraand boove in et laand.

Ze tonde permaantig der kunsjes

èn draofde heur rondjes int zaand.

Den eezel waar wèggelôope,

de ponny ging ok meejdermeej.

Straol verliefd tòt over der ôore

din ze en kunsje meejdertweej.

En zôo isset laoter gekoome

dèt eezeltje gebôore wier.

Den domme dirrekteur vant sirkus

vond et veulentje en vrèmd dier.

“Erèùt meej dè ding”, zeej snaawerig,

“verkôop et mar vur ieder bòt,

wie et bisje wil, maaget hèbbe

òf aanders gaoget mar kepòt”.

Et eezeltje vond en goej tehèùs.

Nen boer hòt bisje gekòcht

vur zen kènder om meej te speule.

Meej de flès wier et grôot gebròcht.

Vèèf jaor blêef ie op de boerderijj.

Van Beusekom heetem gekòcht,

twaar in et jaor negentientwintig.

Twaar krèk den eezel dietie zòcht.

Den eezel krêeg Marco as naome.

Hijj wier afgericht òn de lènt

om et rijjtèùg te kunne trèkke.

Hijj waarder al gaaw òn gewènd.

As van Beusekom gehòld moes wòrre

waaret Marco diejet rijjtèùg trok.

Zòo reeje ze nòr et kestiltje,

Fons van Iersel zaat frêet op den bok.

Meense zaage et rijjtèùg rijje

over de straote van et dörp

èn ze zin dan teege mekaare:

“Kèk, daor gao den eezel van Görp”.

Fons, die dè niet zinde, foeterde:

“Golliepaopers dè ge dè nie wit

tis nen mèùleezel, en krèùsing

tussen nen eezel èn nen hit”.

In negenendartig ging den eezel

meej pesjoen, et wèèrk waar gedaon.

Ne schèèrf trof em in den orlòg.

Hijj hòtter dôod òn kunne gaon.

Den eezel moes wòrre afgemòkt.

Nen Dötser hòttem zelf gebròcht

nòr Jantje van Erve, de slachter,

meej slachte heej Jantje gewòcht.

“Dès den eezel van Görp”, zi Jantje,

“afmaoke zeker vur hullie gemak,

van mèn maag ie blèève lèève”.

In Tilbörg vond ie onderdak.

Zen wond waar himmol nie geneeze

den schèèrf zaat nòg in zunne rug.

Marco hinnikte van herkènning.

Hij môog nòr de Noewe Hoeve trug.

Den eezel hield van en pèpke,

genôot van de segretterôok.

En assie mar èfkes de kaans krêeg

aat ie ze op, dè ok nòg ôok.

Marco lèèfde lang én gelukkig.

In tweejenzistig ging et fout.

Hijj wier dôod in de waaj gevonden,

zeuvenenvirtig jaore oud.

Den mèùleezel is blèève lèève,

as naom, vur den aawe Fons.

Mar Fons is ok al overleeje.

Geschreeve, blèèft hijj onder ons.

De gèèt heej en stanbild gekreege

in Gôol, dè waar en goej beslèùt.

Ik plèèt vur en stanbild vur Marco.

En daormeej is dees verhaol èùt.

Piet Brock