Sint Jans Gool (Nieuwkerk)

Sint Jans Gool is de oude benaming voor Nieuwkerk, het grensgebied op het eind van de Nieuwkerksedijk, rond grenspaal 211. Een andere, oude benaming voor dit gebied was Steenvoort. Achttiende eeuwse kaarten vermelden de plaats ook als Goirle St. Jan en St. Jans Nieuwkerk.

De plek ontleent zijn huidige naam aan de schuurkerk die hier tussen 1652 en 1810 stond. De katholieke Goirlenaren konden hier gerust ter kerke gaan, omdat het kerkgebouw zich precies op Poppels grondgebied bevond. De huidige St. Janskapel, gebouwd op de plek van de voormalige schuurkerk, staat nog steeds een tiental meters op Belgisch grondgebied.

Voor meer info zie: Joseph Wijdemans, “Steenvoirt alias Nieuwkerk”, in: Rond de Schutsboom 33.3 (dec. 2013), p. 4–9.

Opgraving grenskapel 1976, linksonder de fundering van de voormalige schuurkerk (RAT, foto 070261)

In de zomer van 1976 verrichtte de Vyer Heertganghen een opgraving naar de resten van de schuurkerk. Daarbij werden onder de huidige kapel stukken van de fundering van de schuurkerk blootgelegd. Het verslag van de opgraving is hieronder te downoaden.
Opgravingswerkzaamheden, v.l.n.r. H. Verhoeven, C. Robben, J. Hoogendoorn, C. Spaninks, (onbekend), T. Santegoets, J. Spijkers, T. Wijdemans, H. Kanters (RAT, foto 070262).

In 1716 staat de schuurkerk afgebeeld op de kaart die de abdij van Tongerlo liet maken van haar bezittingen op Nieuwkerk (nl. de Koeweide). Linksonder wordt de schuurkerk aangeduid als St. Jans Nieuw Kerck “staende onder brabant op Coninck boeijem”.

(oriëntatie: NNO)

 

  In 1760 tekende Diederik Zijnen de kaart van de Heerlijkheden Goirle en Tilburg. In de volksmond was het gewoon St. Jans Gool, naar de Goolse kerk, maar Zijnen gaf dat hypercorrect weer als Goirle St. Jan. (oriëntatie: NW)

In 2013 maakten de neven Timo en Daan Snels een korte film over enkele historische Nieuwkerkse gebeurtenissen.

Nieuwkerk heeft een eigen Wikipedia-pagina. Klik hier.