Schatten uit ons museum – 63 – café Mozes.

In onze verzameling liggen naast grote zaken ook kleine onaanzienlijke zaken, overblijfselen van zaken die in het vroegere Goirle wel degelijk “groot” waren. Twee van zulke kleine voorwerpen zijn deze schenktuitjes uit het roemruchte café Mozes dat aan de Bergstraat gelegen was.

Het was een café dat al in 1870 genoemd wordt in de gemeentelijke stukken, een van de soms wel 27 café die er in Goirle waren, vaak huiskamercafé’s waarvoor men een vergunning kon krijgen. Ook ons museum is rond 1905 een huiskamercafé geweest

De uitbater van dat café aan de Bergstraat was Adriaan Snels. Zijn bijnaam was Mozes, een naam waarvan de oorsprong slechts uit verhalen te herleiden is. Zo heeft er een schilderij in het café gehangen waarop de Bijbelse Mozes in een rieten mandje te zien was. Volledige zekerheid over de bijnaam is niet te geven.

Het café stond schuin tegen over de Watermolenstraat op de hoek met het Kerkhofpad. In 1974 werd het in Goirles Belang nog omschreven als “een toonbeeld van een oude herberg, met planken vloer waarop het witte zand wekelijks ververst werd”.

Klandizie werd o.a. verkregen van het grensverkeer dat via de Bergstraat Goirle binnenkwam

en na 1856 was het café zo ongeveer het eerste dat men tegenkwam in het dorp.
Een van de wervende teksten waarmee Adriaan Snels klanten probeerde te lokken was de bekende kreet: “Voor vijf cent koopt men in Mozes’ café een puike Schiedammer zo groot als twee”. Een borrel met een kop erop dus. Soms kwam het voor dat Adriaan de jeneverfles op de bar zette en de vaste klanten zichzelf liet bedienen.

Om klanten binnen te halen zorgde Adriaan er ook voor dat de kermis in Goirle kwam. In het laatste kwart van de 19^e eeuw en het eerste kwart van de 20^e eeuw leverde dat nogal eens een boete op maar dat werd door de verbeterde inkomsten ruimschoots goedgemaakt. Tot 1926 was de kermis aldus een goudmijn voor de cafébaas, daarna verdween de kermis naar de andere kant van het dorp waar het Kermisplein ontworpen was, en waar de kermis nu nog steeds staat.

In 1914 overleed Adriaan en pas in 1936 kwam een volgende generatie Snels de zaak overnemen: Fons van den Hout (schoonzoon van Adriaan) zou het café tot 1969 in bedrijf houden. De jeneverprijs liep echter op van 5 naar 7 cent en weer later tot 25 cent in 1946. Het café had de tijd overleefd en bij de herinrichting van de Bergstraat in het eind van de zestiger jaren was het afgelopen. In 1974 werd het pand gesloopt.

Zo blijven de twee schenktuitjes over, twee “rillekwiekes” uit vervlogen jaren.

U kunt ze zien samen met vele andere voorwerpen uit vervlogen jaren. Kom binnen en vergaap u aan zaken die u niet verwachte te zien. Tot ziens op de eerste of derde zondag van de maand van april tot en met oktober tussen 2 en half 5 in de middag. Namens het heem bedankt voor uw bezoek. Contact via conservator@heemkundekring-goirle.nl of via een bezoekje op zaterdagochtend tussen 9 en 12.

(Bron voor de informatie: “Café Mozes in de Bergstraat” door Herman van Rouwendaal in ons blad ‘Rondom de schutsboom’, jrg. 31 nr. 1.)

Gerrit van Heeswijk, heemkundekring Goirle.