Fietslantaarns

Nu de dagen flink aan het lengen zijn en de zon ons steeds langer verlicht, valt weer op dat een fietsverlichting altijd nodig blijft. Alle automobilisten hebben soms de neiging om fietsers zonder licht te vervloeken, als men weer zo’n donkere schaduw tegemoetkomt of voorbij rijdt. Ook vroeger was dat het geval. De huidige verlichting is stukken makkelijker dan die van het begin van de 20^e eeuw waarvan er hier twee op de foto te bewonderen zijn.

Het waren vaak petroleum of carbid lantaarns, soms zelfs lantaarns met een kaars er in. De petroleumlantaarn had onderaan een reservoirtje, een brander en een kap. De gele licht van de petroleumvlam werd door de holle spiegelreflector via een platbolle lens naar voren gestuurd zodat een tegenligger kon zien dat er iemand aan kwam.

De carbidlantaarn had een waterreservoir, een carbidpot, een gaspit en een kap. Vanuit het reservoir drupte het water op het carbid in de pot. Deze drup was te regelen met een kraantje zodat de lamp zwak of fel kon branden.

Door de drup op het carbid ontstond er in de pot koolwater- of acetyleengas dat naar de pit geleid werd en daar na ontstoken te zijn verbrandde.

Die verbranding veroorzaakte een heldere intensieve vlam waarvan het licht door een holle spiegelreflector werd gebundeld, om vervolgens door de platbolle lens weer verbreed te worden.

De hierop volgende elektrische lampjes met draadjes via de spatborden kennen we allemaal nog wel en we zijn blij met de huidige moderne verlichting (mits deze brandt!).

Ligt er bij u thuis in de schuur of op zolder ook nog een voorwerp van lang vervlogen tijden en is het nog compleet en heel dan zouden wij het misschien best graag in onze collectie opnemen. Zo zouden we graag een werkende ‘knijpkat’ uit de Tweede Wereldoorlog (u kent dat door knijpende handbewegingen werkende zaklantaarntje misschien nog wel) aan ons arsenaal willen toevoegen.

Graag tot een volgende keer namens de mensen van het Heem: Gerrit van Heeswijk. Contact via conservator@heemkundekring-goirle.nl.