Schatten uit ons museum – 55 – Urnen

Urnen

Als we de archeologische wandkaart van Nederland bekijken zien we daar altijd Goirle op staan. Dit hebben we te danken aan de prehistorische grafvondsten die hier gedaan zijn. Als vele jaren kende men de “Vijfberg”, een serie heuvels die ook op de historische plattegrond van Nicolaas Zijnen uit 1760 te zien zijn en op de Rechte Hei liggen. Dit bleken grafheuvels te zijn. In de jaren dertig van de vorige eeuw werden deze door Professor van Giffen onderzocht. Hij gebruikte daarvoor de kwadrantmethode: een vierde deel werd uitgegraven en een hoogteprofiel liet men staan zodat steeds te zien was hoe hoog de heuvel was geweest. Dit was van belang bij het terug opbouwen van de heuvels. Bij een bezoek aan het museum is dit beter te begrijpen dan vanuit dit stukje, dus kom gerust langs.

Nadat de professor de heuvels uitgegraven had, nam hij de gevonden urnen mee naar de universiteit van Leiden waar deze nog steeds in het depot bewaard worden. Enkele urnen bleven in Goirle (mogelijk door bemoeienis van het toenmalige gemeentebestuur) en worden nu bij ons bewaard. Om het dorp toch geheel tevreden te houden werden van diverse urnen gipsen afgietsels gemaakt. Als we nu de urnen naast elkaar houden kunnen we aan de onderkant zien of we met een origineel exemplaar of met een afgietsel te maken hebben. Maar er was meer in deze omgeving te vinden: in de jaren 1924-1925 werden in de villawijk van het Klotven en Urnenveld opgravingen verricht door Professor Remouchamps die ook diverse vondsten aan het licht bracht en tevens een speciale vondst deed die heden ten dage in de boeken bekend staat als de “Lange Bedden”, een serie grondsporen die duiden op begravingen. Tenslotte werden ook op enkele andere plekken in het dorp voorwerpen opgegraven die een historische achtergrond hebben zoals de hierbij afgebeelde urn die volgens de overlevering gevonden werd in ‘de zandlicht bij de burgemeester’ in 1937. Toen was Henri van Ginniken burgemeester en naast zijn woning werd blijkbaar wit zand opgegraven voor bouwdoeleinden en kwam deze urn tevoorschijn.

Vlak voor het bouwrijp maken van de wijk Boschkens-Oost werd ook nog een grondonderzoek gedaan waarbij overblijfselen uit de Merovingische tijd tevoorschijn kwamen, de tijd voor Karel de Grote. Al deze opgravingen hebben er toe geleid dat we nu zeker weten dat hier vanaf 1500 jaar voor Christus tot heden praktisch steeds bewoning is geweest. Voorwaar een fantastische plaats om in te wonen.

In deze plaats gaat op de eerste zondag van april het museum weer open en dat zal steeds de eerste en derde zondag van de maand zo zijn. Dan kunt U zien wat er met de “kwadrantmethode” bedoeld wordt en kunt U zien hoe een afgietsel en hoe een originele urn er uit ziet. Wel nog even geduld met ons Smiske, want het wevershuisje gaat zeer binnenkort een nieuw dak krijgen en daarna opnieuw ingericht worden.

Graag tot ziens in ons dorpsmuseum en bedankt voor het meedenken wat diverse mensen steeds doen. Contact graag via conservator@heemkundekring-goirle.nl en vanaf hier bedankt voor het lezen:
Gerrit van Heeswijk.